Στους τσοπάνηδες που έβαζαν το κοπάδι
πάνω από την καλοπέρασή τους…
Γράφει η δρ Μαρία Ν. Αγγέλη
e-mail:agelimaria@yahoo.gr
Σηκώθηκα μια χαραυγή προτού να ξημερώσει
Και πήρα τα κοπάδια μου να πα να τα βοσκήσω.
Τα πρόβατά μου απλώσανε κάτω στα ριζοβούνια
Και τρών’ κλαρί τα γίδια μου ψηλά στα καταρράχια
Κι από τ’ ασημοκούδουνα κι απ’ τα ψιλά τσοκάνια
Αχολογούν τα διάσελα κι αντιλαλούν τα δάσα.
Ζηλεύει τ’ άστρι που τ’ ακούει κι αβγάτισε το φως του,
Ζηλεύουνε κ’οι πέρδικες κι αρχίσαν το κελάδι…
Δημοτικό τραγούδι
Πρόκειται για μια όμορφη φάση βόσκησης των κοπαδιών τη νύχτα. Σκάρος, σκάρισμα, νυχτοβοσκή, νυχτοβόσκημα, νυχτόσκαρος και βραδόσκαρος, είναι συνώνυμες λέξεις από την πλούσια τσοπάνικη γλώσσα. Κάθε τσοπάνης εκφραζόταν ελεύθερα με το δικό του απλοϊκό τρόπο, όπως το άκουσε από τους παλιούς ή όπως το ’πλασε ο ίδιος στην τσοπάνικη βίωσή του… Με αυτές τις λέξεις εκφράζεται η μεταμεσονύκτια έξοδος των αιγοπροβάτων για βόσκημα. Ίσως να είναι η πιο ωραία φάση της τσοπάνικης ζωής που χάθηκε στην εξελιγμένη μορφή της κτηνοτροφίας. Η ατομική μνήμη κάποιων υπερήλικων τσοπάνηδων και των παιδιών τους τη συγκρατεί ακόμα. Το βίωμα αυτό, αν τους ζητηθεί, γίνεται αφήγηση. Ήταν τόσο έντονο που δεν σβήνει στο πέρασμα των χρόνων. Γίνεται αφήγηση, τραγούδι, σκοπός…